Home >> Interviews >> Συνέντευξη με το Σπύρο Κιοσσέ

Συνέντευξη με το Σπύρο Κιοσσέ

Στη νέα συνέντευξη της στήλης “Γωνιά του βιβλίου” το “Out of the Box” και η Νίκη Συρίγου φιλοξενούν το Σπύρο Κιοσσέ, ο οποίος, μεταξύ άλλων, μιλάει για τα “Πρωτοβρόχια” του, που κυκλοφορούν απ’ τις εκδόσεις Μεταίχμιο, για την διαδικασία της συγγραφής ενός βιβλίου, για τα συναισθήματα με την ολοκλήρωση ενός έργου, για την σχέση που έχουν οι μαθητές και οι φοιτητές με την λογοτεχνία…

Πριν ξεκινήσουμε, θα ήθελα να σάς δώσω τα συγχαρητήριά μου! Λάτρεψα την γραφή σας, το ύφος σας και τις ανατροπές του βιβλίου! Παράλληλα, μέσω του πονήματός σας, με γυρίσατε κι εμένα πίσω στα παιδικά μου χρόνια και τα νοστάλγησα, ολίγον!

Θα ήθελα να μάς μιλήσετε για τα «Πρωτοβρόχια». Τι ήταν αυτό που πυροδότησε την συγγραφή τους;

‘Όλα ξεκίνησαν από ένα «στοίχημα» με μια φίλη μου συγγραφέα, ή μάλλον από μια «πρόκλησή» της να γράψω ένα αφήγημα εκτενέστερο σε σχέση με τις μικρές ιστορίες που έγραφα ως τότε. Η αλήθεια είναι, βέβαια, ότι «έκλεψα»: πάλι μικρές ιστορίες έγραψα, οι οποίες συνδέονται, όμως, μεταξύ τους. Πρόκειται για στιγμιότυπα της ζωής του κεντρικού ήρωα, μικρά κομμάτια ενός παζλ που ο αναγνώστης, τελικά, πρέπει να συνθέσει, ώστε να συλλάβει την συνολική ιστορία. Κομμάτια του παζλ είναι και οι «σιωπές» του κειμένου, αυτά που δεν λέγονται καθαρά ή υπονοούνται.”.

Πόσο δύσκολο είναι να γράφετε ένα βιβλίο μέσα απ’ τα μάτια ενός παιδιού; Εννοώντας ότι «πρέπει» να πείσετε τον αναγνώστη ότι, όντως, μιλάει ο μικρός Τάσος…

“Είναι πολύ δύσκολο να επιτύχει κανείς αυτήν την «αθωότητα» στο βλέμμα του χαρακτήρα, την αφέλεια στον λόγο και στην αντίληψή του. Αυτή ήταν, ίσως, η μεγαλύτερη δυσκολία που είχα ν’ αντιμετωπίσω. Ο ήρωας δεν έπρεπε να δίνει την εντύπωση του μικρομέγαλου. Ταυτόχρονα, ήθελα να επιτύχω την απόδοση της σταδιακής ωρίμανσής του: απ’ την αρχή μέχρι το τέλος της αφήγησης να φαίνεται ότι διανύει μία πορεία που τον μεταβάλλει ψυχοσυναισθηματικά και γνωστικά.”.

Θα ήθελα να σάς κάνω μια ερώτηση που δεν έχω θέσει μέχρι στιγμής σε κάποιον συγγραφέα. Όταν ολοκληρώνετε ένα έργο σας, πώς νιώθετε γνωρίζοντας ότι σιγά – σιγά θα πάρει τον δρόμο της έκδοσης; Τι συναισθήματα εκρήγνυνται εντός σας;

“Τα συναισθήματα που νιώθεις είναι, νομίζω, ανάμεικτα: χαρά για την ολοκλήρωση της συγγραφής κι αγωνία για το μοίρασμα του έργου σου μ’ αναγνώστες που δεν γνωρίζεις και δεν σε γνωρίζουν, άλλοι δυνάμει καλοπροαίρετοι κι άλλοι, ίσως, όχι. Κι επίσης, φόβο για την «τύχη» του βιβλίου σου, που δεν είναι, πια, απόλυτα δικό σου.”.

Έχετε δείξει ότι «παίζετε» ανάμεσα στα είδη. Και ποίηση και πεζό/μυθιστόρημα. Πιστεύετε ότι ένας καλός συγγραφέας, όπως κι ένας ηθοποιός, μπορεί να γράψει τα πάντα ή είναι καλός σ’ ένα είδος αποκλειστικά; Για παράδειγμα, με την ίδια ευκολία μπορεί να γράψει ένα κοινωνικό βιβλίο κι ένα αστυνομικό ή ένα πεζό κι ένα ποίημα;

“Δεν είναι απαραίτητα θέμα ικανότητας, αλλά, μάλλον, ζήτημα αισθητικής προτίμησης. Κάθε είδος προβάλλει στον γράφοντα τις δικές του απαιτήσεις· ενέχει τους δικούς του κώδικες ή συμβάσεις, που μπορεί ν’ αρέσουν ή να ταιριάζουν σε κάποιους συγγραφείς περισσότερο απ’ ό,τι σ’ άλλους. Για μένα, είναι δημιουργική πρόκληση να δοκιμάζω τις δυνάμεις μου σε διαφορετικά είδη. Αυτό που με γοητεύει, πάντως, και με προκαλεί είναι η συμπύκνωση της ποίησης και της μικρής αφηγηματικής φόρμας.”.

Πιστεύετε ότι ο τρόπος που προσεγγίζεται η λογοτεχνία στα σχολεία εμπνέει τους μαθητές, ώστε ν’ ασχοληθούν με την τέχνη, να διαβάσουν, να πειραματιστούν; Θα προτείνατε αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα ως προς την αντιμετώπιση του «μαθήματος» αυτού;

“Ως εκπαιδευτικό με προβληματίζει χρόνια το ζήτημα που αναφέρετε. Θεωρώ ότι, κατεξοχήν, στόχος και πρόκληση του λογοτεχνικού μαθήματος είναι ακριβώς ν’ αγαπήσουν οι μαθητές και οι μαθήτριες την λογοτεχνία. Να γίνουν, βεβαίως, επαρκείς, αυτόνομοι κι απαιτητικοί αναγνώστες, έχοντας μυηθεί σε σημαντικά λογοτεχνικά έργα, αλλά πρώτα απ’ όλα ν’ αγαπήσουν την ίδια την ανάγνωση.”.

Τι είναι αυτό που απολαμβάνετε στις διαλέξεις σας στο πανεπιστήμιο;

“Το πιο απολαυστικό, για μένα, είναι η συζήτηση με τους φοιτητές και τις φοιτήτριες: το να θέτεις μαζί τους εκ νέου τα ζητήματα στο εκάστοτε γνωστικό αντικείμενο, να ψάχνετε από κοινού «λύσεις», να διερευνάτε διαφορετικές όψεις των πραγμάτων, και, κυρίως, να εκφράζετε καινούργια ερωτήματα, μ’ αφορμή το βλέμμα, τους προβληματισμούς και τα ενδιαφέροντα των νεαρών ατόμων. Κι αυτό ανανεώνει τόσο το μάθημα όσο κι εσένα τον ίδιο.”.

Έχετε κάποιο νέο βιβλίο στα σκαριά;

“Υπάρχουν κάποια κείμενα που είναι ολοκληρωμένα (ή περίπου ολοκληρωμένα). Ωστόσο, άλλο η γραφή κι άλλο η έκδοση, όπως γνωρίζετε. Θα δείξει, εν καιρώ, λοιπόν…”.

Σάς ευχαριστώ από καρδιάς για τον χρόνο σας…

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *